Ngày 4/4/2025, Bộ Công an đã trình dự thảo sửa đổi Bộ luật Hình sự, trong đó đề xuất bỏ hình phạt tử hình đối với tội tham ô tài sản và tội nhận hối lộ, thay thế bằng hình phạt tù chung thân không xét giảm án. Đề xuất này nhằm điều chỉnh chính sách hình sự phù hợp với thực tiễn và định hướng cải cách tư pháp hiện nay.
Nội dung đề xuất sửa đổi
Theo dự thảo, Bộ Công an đề xuất loại bỏ hình phạt tử hình tại 8 trong số 18 tội danh hiện có mức án tử hình trong Bộ luật Hình sự hiện hành, bao gồm:
-
Tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân (Điều 109).
-
Tội phá hoại cơ sở vật chất – kỹ thuật của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (Điều 114).
-
Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, phòng bệnh (Điều 194).
-
Tội vận chuyển trái phép chất ma túy (Điều 250).
-
Tội phá hoại hòa bình, gây chiến tranh xâm lược (Điều 421).
-
Tội gián điệp (Điều 110).
-
Tội tham ô tài sản (Điều 353).
-
Tội nhận hối lộ (Điều 354).
Đối với ba tội danh cuối cùng, hình phạt tử hình sẽ được thay thế bằng tù chung thân không xét giảm án, nhằm đảm bảo việc cách ly người phạm tội ra khỏi đời sống xã hội một cách nghiêm khắc.
Lý do và mục tiêu của đề xuất
Bộ Công an cho rằng việc duy trì hình phạt tử hình đối với một số tội danh không còn phù hợp với thực tiễn và xu hướng cải cách tư pháp. Thực tế cho thấy, một số tội danh như tham ô tài sản và nhận hối lộ ít khi bị áp dụng án tử hình, hoặc không còn phù hợp với chính sách hình sự hiện nay. Việc giảm bớt tội danh bị áp dụng hình phạt tử hình cũng phù hợp với xu hướng chung của thế giới và thể hiện sự nhân đạo trong chính sách hình sự của Việt Nam.
Thời gian dự kiến trình Quốc hội
Dự kiến, dự án Bộ luật Hình sự (sửa đổi) sẽ được trình Quốc hội xem xét, cho ý kiến và thông qua theo trình tự, thủ tục rút gọn tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, diễn ra vào tháng 10/2025. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc hoàn thiện hệ thống pháp luật hình sự, đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp và phù hợp với tình hình thực tiễn của đất nước.
Việc đề xuất bỏ án tử hình đối với tội tham ô tài sản và nhận hối lộ thể hiện sự thay đổi trong chính sách hình sự của Việt Nam, hướng tới một hệ thống pháp luật nhân đạo và phù hợp hơn với xu hướng quốc tế.